| chromodynamics ཁ་དོག་འགུལ་རིག | phys. The quantum theory of the strong interaction, the color property of quarks, antiquarks, and gluons, and their behavior within hadrons. | ཁོག་རྡུལ་དང་ལྡོག་ཟླའི་ཁོག་རྡུལ། གུལ་ཨོན་རྡུལ་བཅས་ཀྱི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་ཆོས་དང་ཤུགས་ཆེ་བའི་སྦྲེལ་སྦྱོར། སྲ་རྡུལ་གྱི་ཁོངས་སུ་གཏོགས་པའི་ཕྲ་རྡུལ་ལ་འབྲེལ་བ་བྱེད་སྟངས་བཅས་དང་འབྲེལ་བའི་ཚད་རྡུལ་རྣམ་གཞག་ལ་གོ |
| Chromium ཀོ་ལྕགས། | chem. | |
| Chromatography ཚོན་རིས་འབྱེད་ཐབས། | biol. | |
| chromatin ཚོས་སྐུད། ཚོས་གཟུགས་དྲུ་གུ | biol. A complex of eukaryotic DNA combined with proteins; the proteins that bind with DNA include histones. The unfolding of the compact form of chromatin frequently activates transcription. | ཉིང་ཅན་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་ཌི་ཨེན་ཨེ་དང་སྤྲི་རྫས་སྡེབས་པའི་གོང་བུ་ཞིག་ལ་ཟེར། ཌི་ཨེན་ཨེ་དང་མཉམ་དུ་འཆིང་སྦྱོར་བྱས་པའི་སྤྲི་རྫས་ཀྱི་ཁོངས་སུ་ཧིསི་ཊོན་ཡང་ཚུད་ཡོད། ཚགས་དམ་པའི་ཚོས་སྐུད་ཀྱི་ལྟེབ་རྩེག་བཤིག་པ་དེ་ཡིས་ཡང་ཡང་ཕབ་བཤུ་འགོ་འཛུགས་པར་བྱེད། |
| chromatids of chromosomes ཚོས་གཟུགས་ཡ་རྐང། | biol. Either of the two strands formed when a chromosome duplicates itself during cell division. The chromatids are joined together by a single centromere and later separate to become individual chromosomes. | ཕྲ་ཕུང་འབྱེད་རིམ་གྱི་ནང་དུ་ཚོས་གཟུགས་ངོ་འདྲ་བཟོ་བའི་སྐབས་སུ་གྲུབ་པའི་ཉག་མ་གཉིས་ལས་གང་རུང་ཞིག་ལ་ཟེར། ཡ་རྐང་རྣམས་དཀྱིལ་ཆ་གཅིག་ཁོ་ནས་མཉམ་དུ་མཐུད་སྦྲེལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་རིམ་གྱིས་ཁ་འཕྲལ་ཏེ་ཚོས་གཟུགས་སོ་སོར་འགྱུར་གྱི་ཡོད། |
| chromatid ཡ་རྐང་། (ཚོས་རྩིད།) | biol. Either of the two strands formed when a chromosome duplicates itself during cell division. The chromatids are joined together by a single centromere and later separate to become individual chromosomes. | ཕྲ་ཕུང་འབྱེད་རིམ་གྱི་ནང་དུ་ཚོས་གཟུགས་ངོ་འདྲ་བཟོ་བའི་སྐབས་སུ་གྲུབ་པའི་ཉག་མ་གཉིས་ལས་གང་རུང་ཞིག་ལ་ཟེར།ཡ་རྐང་རྣམས་དཀྱིལ་ཆ་གཅིག་ཁོ་ནས་མཉམ་དུ་མཐུད་སྦྲེལ་བྱས་ཡོད་པ་དང་རིམ་གྱིས་ཁ་འཕྲལ་ཏེ་ཚོས་གཟུགས་སོ་སོར་འགྱུར་གྱི་ཡོད། |
| chromatic aberration མདོག་འཁྲུགས། | phys. Distortion of an image caused when light of different colors (and thus different speeds and refractions) focuses at different points when passing through a lens. Achromatic lenses correct this defect by combining simple lenses made of different kinds of glass. | ཁ་དོག་སྣ་ཚོགས་ཡིན་པའི་འོད་(དེར་བརྟེན་མགྱོགས་ཚད་དང་འཁྱོག་ཚད་ཀྱང་སྣ་ཚོགས་པ་ཡིན་)དྭངས་ཤེལ་རྒྱུ་སྐབས་གནས་མི་འདྲ་བར་འདུ་བ་ལ་བརྟེན་ནས་གྲུབ་པའི་གཟུགས་བརྙན་གྱི་ཡོ་འཁྱོག ཤེལ་རིགས་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་གྲུབ་པའི་སྟབས་བདེའི་དྭངས་ཤེལ་ཟླ་སྒྲིལ་བ་ལས་གྲུབ་པའི་ཚོན་མདོག་གཡོ་སེལ་དྭངས་ཤེལ་གྱིས་སྐྱོན་འདི་སེལ་གྱི་ཡོད། |
| Chromaffin cell ཀོ་ཚྭའི་ཚོན་འབྱར་ཕྲ་ཕུང་། ཁོར་མེ་ཕིན་ཕྲ་ཕུང་། | neurosci. | [ཀོ་ལྕགས་ཀྱི་ཚྭའི་ཚོན་འབྱར་བའི་ཕྲ་ཕུང་།] |
| choroid plexus རྩ་སྐྱིའི་དྲ་རྒྱ། | biol. A network of blood vessels in each ventricle of the brain, producing the cerebrospinal fluid. | ཀླད་ཤག་རེ་རེའི་ནང་དུ་ཡོད་ཅིང་ཀླད་རྒྱུངས་གཤེར་ཁུ་སྐྱེད་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་གྱི་ཁྲག་རྩའི་དྲ་རྒྱ་ཞིག |
| choroid རྩ་སྐྱི། | biol. A layer behind the retina of the vertebrate eye which contains blood vessels and pigment. | སྒལ་རུས་ཅན་གྱི་སྲོག་ཆགས་ཀྱི་མིག་གི་དྲ་སྐྱིའི་རྒྱབ་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཆགས་རིམ་ཞིག་ལ་གོ་ཞིང་། དེའི་ནང་དུ་ཁྲག་གི་རྩ་སྦུབས་དང་ཚོན་རྩི་ཡོད་པ་ཡིན། |
| chorionic villous sampling (CVS) འགོ་ཆུ་ཕྱི་ཤུན་ཁད་སྤུ་སྤུས་འདེམ། | biol. Chorionic villus sampling (CVS) is a prenatal test in which a sample of chorionic villi is removed from the placenta for testing. The sample can be taken through the cervix (transcervical) or the abdominal wall (transabdominal). | བརྟག་དཔྱད་ཀྱི་ཆེད་དུ་ཤ་མ་ནས་འགོ་ཆུ་ཕྱི་ཤུན་ཁད་སྤུའི་དཔེ་ཚད་ཅིག་ཕྱིར་འདོན་པར་བྱེད་པའི་མ་བཙས་སྔོན་གྱི་བརྟག་དཔྱད་ཅིག་ཡིན། དཔེ་ཚད་དེ་ནི་མངལ་སྒོའམ་ལྟོ་བའི་ངོས་གང་རུང་ནས་བླངས་ཆོག |
| chorionic villi འགོ་ཆུ་ཕྱི་ཤུན་ཁད་སྤུ། | biol. Fingerlike growths that extend from extraembryonic membranes to implant into the uterine wall. | མངལ་གནས་ཀྱི་ཕྱི་ཤུན་ནས་ཐོན་ཏེ་བུ་སྣོད་ཀྱི་ངོས་སུ་འཛུལ་ཡོད་པའི་མཛུབ་མོ་ལྟ་བུའི་སྐྲངས་འབུར་ལ་ཟེར། |
| chorion འགོ་ཆུའི་ཕྱི་ཤུན། | biol. The outer membrane that encloses the embryo of a reptile, bird, or mammal. In mammals, the chorion contributes to the development of the placenta. | ལྟོ་འགྲོའི་སྲོག་ཆགས་དང་འདབ་ཆགས། ནུ་གསོའི་སྲོག་ཆགས་བཅས་ཀྱི་སྦྲུམ་སྲིང་བཏུམས་བྱེད་ཀྱི་ཕྱི་ཤུན་ལ་ཟེར། ནུ་གསོའི་སྲོག་ཆགས་ལ་མཚོན་ན། འགོ་ཆུའི་ཕྱི་ཤུན་གྱིས་ཤ་མའི་འཚར་འཕེལ་ལ་མཐུན་འགྱུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། |
| Choreoathetosis དལ་མྱུར་རྩ་ནད། | neurosci. | [འགུལ་སྐྱོད་དལ་བའམ་མྱུར་མོ་ལྡན་པའི་རྩ་ནད་ཅིག] |
| chorea འཁྲབ་ནད། | biol. A movement disorder marked by involuntary spasmodic movements especially of the limbs and facial muscles and typically symptomatic of neurological dysfunction (as that associated with a neurodegenerative disease or metabolic disturbance). | གཙོ་བོ་རྐང་ལག་དང་། གདོང་པའི་ཤ་སྒྲིམ་ལ་གློ་བུར་དུ་རང་འགུལ་གྱི་འགུལ་བསྐྱོད་འབྱུང་བ་དང་ཁྱད་པར་དུ་ (དབང་རྩ་ཉམས་རྒུད་ཀྱི་ནད་དམ་ནུས་འགྱུར་འཁྲུག་སྐྱོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་) དབང་རྩའི་བྱེད་ལས་ཉམས་པའི་ནད་རྟགས་བཅས་ཀྱིས་མཚོན་པའི་འགུལ་བསྐྱོད་ཀྱི་འཁྲུག་སྐྱོན་ཞིག་ལ་ཟེར། |
